Çocuklarla Mini Avrupa Seyahati: Paris ve Paris’te Fransız İzlenimleri

Paris’e yılbaşından iki gün önce gidip, yılbaşının ertesi günü döndük. Yani en cafcaflı, en cıngıllı, en ışıklı ve sanıyorum en kalabalık zamanlarından birinin içinde yaşıyorduk. Her yan turist doluydu. Tıpkı Amsterdam ve Brugge gibi. Sanırım Japon ve Uzakdoğu turistlerini ayıklarsak Noel tatili dolayısıyla Avrupa içinde bir sirkülasyon sözkonusuydu. Yani etrafta İtalyanlar, Almanlar, İngilizler vardı mesela ve sanıyorum Fransızlar, Hollandalılar da diğer yerlere kaymışlardı. Bu yüzden kalabalıktı şehir.

Kısaca söyleyeyim; Paris beni büyülemedi. Zaten büyülemesi beklediğim birşey de değildi. Neden bilmiyorum, toplumu insancıl olmayan ülkelere yakınlık duyamıyorum. Hadi insancıl olmak zaruri değil diyelim, nötr olsunlar bari en azından Amsterdam’lılar gibi. Ya da parkı mı yoktu, ondan mıydı bu uzaklık, kaynaşamama ve ısınamama hali bilemiyorum. Ama her neyse oraya bir daha gitmek yerine, görmediğim yeni bir şehre gitmeyi tercih edeceğimi biliyorum.

İlk dikkatimi çeken ve muhtemeldir ki Paris deyince aklıma ilk gelecek şeylerden biri, bu şehrin kesinlikle pis bir şehir olduğu. Eski halini bilmiyorum ama hissettiğim sanki bir dönemki endamını kaybetmiş bakımsız bir şehir gibiydi hali. En bilindik yeri Eiffel Kulesi etrafı, Seine Nehri civarı pislik içindeydi. Çöpler, köpek kakaları doluydu ortalık. Meşhur Seine Nehri hem bulutlu havadan, hem de sanırım pislikten çamur rengindeydi ve şu çok net ki hiç ama hiç cazip değildi.

Hani filmler, hani aşklar, hani endam, hani sanat, hani Before Sunset bilmem neredeydi? Hani kalabalıktan desem değil, etrafta tek bir temizlik görevlisi, arabası yoktu. Benzer kalabalığa sahip ancak cilalı gibi tertemiz olan Amsterdam düşünce aklıma hele ve ister istemez kıyaslayınca daha çok gözüme batıyordu bu şehrin pisliği.

Nehir etrafında Kız Kulesi karşısındaki gibi uyduruk büfeler ve derme çatma tekne restoranlar doluydu. Eiffel ana baba günüydü, Müzelere girmek ölümüne kuyruğa girmek demekti. Şehirde trafik var, üstelik yılbaşı öncesi büyük caddeleri, önemli yerleri trafiğe kapatmışlar, geçişler çok zordu. Hele yılbaşı gecesi öyle korkunç bir trafik vardı ki şehir dışındaki otelimize saatler sonra vardık ve bir daha da otelden ayrılmadık.

Park yeri bulmak en büyük sorun. İzbe yerlerde park yerleri var ancak buralar da İstanbul’un eski otoparklarına benziyor. Son derece ilkel, leş gibi ve pis kokulu, bakımsız ve mafya kılıklı adamların yönettiği bu tekinsiz yerlerde, üstelik de son derece uçuk fiyatlara zar zor yer bulabiliyorsunuz.

Şehrin turistik mekanları isportacılarla, yol kesen, ısrarcı sokak satıcıları ile dolu. Ne yazık ki bu satıcıların çoğu Afrika kökenli. Türkçe bile konuşuyorlardı işin ilginci. Bana tuttuğum takımı soranlar, Galatasaray’ı övenler bile oldu.

Eiffel Selim’in deyimiyle hepi topu paslanmış demirden bir kule işte. Ancak elbette gece değişiyor çehresi. Tabii bu arada belirtmek gerekir ki, onca laf söyledikleri Eiffel’in sonradan müptelası oldu çocuklar. Türlü hediyeliklerini aldılar, çantalarını üst başlarını süsleriyle donattılar, ne zaman bir yere gitmeye kalksak Eiffel’e gidelim diye bastırdılar. Kerim Elifba, Elifba’ya gidelim derken burayı kastediyormuş meğerse, onu da ertesi gün anlayabildik anca.

Fransızlar, özellikle erkekleri asık suratlı insanlar. Zaten İngilizce bilip konuşmamaları, bu garip takıntıları bile sevimsiz yapıyor gözümde onları. Bakıyorsunuz, dükkanlarının önünde duran adamlar hep mutsuz görünümlü ve asık suratlı. Ve evet bilindiği gibi sigara içiyorlar epey.

Kadınlarının prototiplikten uzak bir hoşlukları, hatta bu uzaklıkla ters orantılı olarak kendine haslığın getirdiği cazibe ve zarafetleri var. Fransız aktrisler en sevdiklerim zaten benim; Juliette Binoche, Anouk Aimée, Isabelle Huppert, Marion Cotillard, Isabelle Adjani, Françoise Hardy, Audrey Tatou, Sophie Marceau, Melanie Laurent, yarı Fransız Julie Delpy vesaire. Baksanız pek çoğu muhteşem değil ama muhteşem pek çok kadından çok daha çekici ve güzeller. Modadan, popüler dayatmadan, bir ton zırvadan ve prototiplikten sıyrılıp popülerin dışında, kendi gibi giyinenlerle dolu bu şehrin, en bilindik moda başkentlerinden biri olması da ilginç değil mi?

Fularlar, etekler, çizmeler, paltolar, botlar, türlü bereler kısaca kokoş olmayan güzel kadınlar… Keşke çekebilseydim herbirini.. Ne yazık ki hava hiç müsait değildi. Çok yağışlı ve kapalıydı. Zaten Gülom‘dan duyduğumuza göre Londra’nın adı çıkmış ama Paris çoğunlukla pek puslu ve griymiş. Hatta çamur sarısı bir şehir burası bana kalırsa. Geceleri değişiyordu şehrin yüzü ama bol ışıklandırma ve canlılıkla.

Görüldüğü gibi Eiffel’in etrafı her türden insanla dolu. Moda çekimleri, turistler, satıcılar, devasa kuyruklar… Herkes ama herkes sırtını verip kuleye poz veriyordu boyuna. Bir biz yalpalaya yalpayala geziniyorduk ortalıkta.

Ya Hu, hiç mi güzel şey yok derseniz, var elbette var.

Evet Paris’in apartmanları çok güzel. Sıra sıra aralıksız eski binalar, balkonlar, ferforjeler, çiçekler, teras katları, yuvarlak hatlı çatılar, özellikle Basilica of the Sacré Coeur denen yerden görünen manzaradan anlaşıldığı üzere bu apartmanların oluşturduğu manzara bakılası.

Kar, yağmur, çamur, soğuk demeden kaldırımlara taşmış sandalyeleri ile kafeler… Şehre sıcaklık veren bu canlılık; kahve, sohbet vesaire bu şehirde en çok sevdiğim ve pozitif yönde en çok aklımda kalan şeyler oldu.

Saint-Germain Bulvarı’nda yer alan Cafe De Flore; Yazarlar kafesi. Zamanında Sartre, Simone de Beauvoir, Camus’nun geldiği yer. Benim için manidar.

Ve bu kafede  tıklık tıklım insanlar, yağmur altında bol sohbet…

Gözümü alamadığım pencereler, meşhur Fransız balkonları…

Gene en sevdiklerimden biri; o güzel apartmanların kendinden güzel devasa kapıları. Ne yazık ki ne hava, ne ortam müsait değildi şöyle gönlümce kapı fotoğraflamak için… Bakmaya doyamadım o kapılara.. Bir de o kapılardan birinin içine girme hayalim, dev ve dönen merdivenleri görüntüleme isteğim vardı ki gerçekleşmedi tabii.

Elbette Makaron… Laduree.. ama neyleyim ki Laduree’un önünde bolca yağmurun altında bile uzuuunca bir sıra vardı. Oranın içine girmek de kısmet olmadı. Bunun acısını Belçika’ya döndüğümüzde Marcolini’nin özel yapımı makaronlarından çıkardım neyse ki:)

Paris Aşk şehri mi pek bilemem, ben öyle hissedemedim ama Fransızca aşkın dili gibi. Fransızları pek insancıl ve sıcak bulmasam da bu dili seviyorum ve bu dile bunca yakın olmak hoş geldi bana. Madame (Madam) deyişleri, kibar ve nazik biri olduğum hissine kapılmama sebep oluyordu. Fransız konsolosluğunda daha başlamıştı bu beğenim, kapıdaki İskoç görevlinin tüm iyilikseverliğine rağmen Mum (ma’am) diye hitabı ve bunun kabalığı (neden bilmem kaba geliyor bu söyleniş bana, keşke Lady deseler hep:)) ve Fransız görevlinin aslında tüm kabalığına rağmen madame deyişi şiirseldi… Bol bol duyup bol bol madam gibi hissettim kendimi.

Bazen bir pencereden görünen bir minik ayrıntıyla; misalen birinde tuvaller gözüküyordu, eskilerde kalmış Paris ve Sanat ikilisinin gözümün önüne gelmesi. Bir nevi Midnight in Paris yaşama halim, zamanda geriye dönük gidip gelmelerim… Sanki yaşamışım gibi… özellikle 1800′leri…

Kitaplar ve kitapçıları… içlerinde kaybolma isteğim..

Gündüz sıradan, gece bol ışıklı pek meşhur Champ-Elysees. Özellikle yılbaşından iki önceki akşam çok keyifli ve çok canlıydı. Yılbaşı akşamı ise her yer kapalı ve sıkıcıydı.

Piyano, akordiyon, flüt mağazalarının olduğu adını bilmediğim bu güzel sokak.

Çok nadir güneşin görüldüğü zamanlar…

Ve Gülom’la ailecek buluşmamız. Bir tek Cihan’ımız eksikti. Sıcak sohbet, güzel kahveler, güzel insanlar, güzel ortam ile sıcaklaşan Paris ve Paris akşamı. O güzel buluşma Paris için mutlu bir an oldu bizde. Hele çocuklar çok sevdiler onlarla olmayı. Selim içtenlikle Gül’e sarıldı, Kerim yüz vermiyormuş gibi yaptı ama ertesi sabah ilk söylediği; keşke Gül ablayı yanakından öpseydim, oldu:)

Gül’le İstanbul’da buluşmuştuk, bu kez Paris’te buluştuk ve inşaallah bir dahaki sefere Kanada’da buluşuruz diye konuştuk. İkimiz de inandık :) İnşaallah ve maşaallah efenim:)

Hüzünden ziyade sıcaklığın yayıldığı Paris Akşamları. Dolu dolu kafeler, dışarda insanlar, canlılık, hareket.

Ve en sevdiğim yer oldu Saint Germain. Ya içinde çokça dolaştığımdan ya da hakikaten güzel olduğundan.

Yağmurlu akşamlarda şehrin kaldırımlara düşen ışıklı silüetleri…

Yılbaşı akşamında ise görüldüğü gibi pek loş ve sıkıcıydı o güzelim, kalabalık kafeler. İnsanlar evlerine çekilmişti, seyahat seyahat diye inleyen ben birden sokak kedisi misali evlerin ışıklarına ve sıcaklığına meyletmeye başladım. Zaten benim gezmelerim hep böyledir, sonsuza dek sürmemeli, illa sürünerek de olsa eve dönmeli ve evimi özlemeliyim. Hem evcimen hem gezegenim anlaşılacağı gibi:)

Dükkanlar, dükkanlar, dükkanlar… İlgimin olmadığı sayısız dükkan… Hiçbirşey almadım bu şehirde neden bilmem… Birkaç hatıra fincanı ve çocuklara Eiffel hatırası dışında. Sanırım ben çok büyük yerlerde, şehirlerde hatta büyük marketlerde bile sersemliyorum, odağımı, ne yapmam gerektiğini kaybediyorum. Kontrol dışı ilerliyor hayat öyleyken sanki, trafiğe göre sürükleniyorsunuz, ya da park yeri bulamıyorsunuz, ya da sıra oluyor, kısaca bir türlü organize olamıyorsunuz ya da olamıyorum diyeyim. Üstelik çocuklarla herşey tıkır tıkır ilerlemiyor zaten. Onun için büyük şehir parkları çok iyi geliyor bana, buralarda sakinleşiyor ve ne yapmam gerektiğine odaklanabiliyorum. Amsterdam’da da tam böyle savruluyorken Vondelpark’a gidişimiz bizi toparlamış ve şehre ısınmamızı sağlamıştı. Demiştim ya; şehre tanış olmak sanki parklardan geçiyordu. Paris’te ise bu yoktu.

Ama gezmek ve görmenin zihinlerde bıraktığı tatlı anlar yaşanan cümle zorluğa, karmaşaya, telaşa, onlarca yapılamayana set çekiyor ya işte en güzeli de bu oluyor. Mesela şu iki video işte böylesi anlarda, sahiden bir anda ortaya çıktı:

Bir süredir Selim’in söylediği Fransızca bir şarkı vardı. Nerden diline dolanmış bilmem. Neyse bulduk parçayı. Tam o sırada Champ-Elysees’e giriyorduk ve video da öyle başladı.

Ardından da Kerim mırıldanıyor ikinci videoda.